<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/leventkurnaz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Levent Kurnaz</a>Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin 29. Taraflar Konferansı (COP29) bu hafta Azerbaycan’ın başkenti&nbsp;Bakü’de başladı. Bu toplantı iki hafta sürecek. İklim değişikliği ile ilgili pek çok konunun görüşülmesi ve karara bağlanması bekleniyor.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Çoğu kişi COP29’a kısaca Finans COP gözüyle bakıyor çünkü buradaki ana konu tamamen para.</li></ul>Açılış gününde ayrı bir toplantıda konuşan CAN (Climate Action Network) Direktörü Tasneem Essop çok doğru bir şey söyledi: “İsrail’in Filistinli çocukları öldürmesi için 2 trilyon dolar bulabiliyorlar, Amerikan ordusu için senede 3 trilyon dolar harcayabiliyorlar, fosil yakıtları sübvanse etmek için senede 7 trilyon dolar veriyorlar, ama sıra iklim krizine geldi mi, paraları kalmıyor, bu hem gerçek değil, hem de bunu kabullenmemiz imkansız.” Gerçekten de özellikle gelişmiş ülkeler istedikleri zaman istedikleri işler için gayet yüksek paralar bulabilirken konu iklim ve çevreye geldiğinde nedense birden çekingen davranmaya başlıyorlar.Aslında bu çekingen davranışın temeli İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin yapısına dayanıyor. Çerçeve Sözleşmesi devletleri kabaca ikiye ayırdı:&nbsp;Gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler. Bu ayrımın ötesinde bir düşünce de pek konuşulmadan kabul edildi:&nbsp;Gelişmiş ülkelerin parası vardır, gelişmekte olan ülkelerin parası yoktur. Bu kabulün arkasından iklim değişikliği konusunda finans sağlama yükümlülüğü de gelişmiş ülkelere verildi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Ancak sözleşmenin kabulünden 32 sene sonra yeryüzündeki dengeler değişmiş durumda. 1992’de milli geliri çok düşük olan Çin şu anda bir dev oldu.</li></ul>Petrol üreten ülkeler de manevralarla gelişmekte olan ülke kabul edildi, dolayısıyla bugün iklim finansmanına katkı sağlayabilecek bu ülkeler grubu aslında finansmandan yararlanan ülkeler durumundalar ve ellerini ceplerine atmak istemiyorlar.Gelişmiş ülkeler ise bu durumdan rahatsız oldukları için gene sözleşme çerçevesinde belirlenen kuralların arkasına sığınıyorlar. Bu kurallar da 2009 yılında Kopenhag’da yapılan COP’ta alınan kararlara dayanıyor. Kopenhag’da gelişmiş ülkeler Yeşil İklim Fonu’na iklim değişikliği için kullanılmak üzere 100 milyar dolar koymayı kabul ettiler. Ancak bugün gerek duyulan finansman 100 milyar doların kat kat üzerine çıktı. Bu durumda da gelişmiş ülkeler, parası olan gelişmekte olan ülkeler de bu fona destek koymazlarsa, fona 100 milyar dolardan fazla para koymayacaklarını söylediler.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Kısacası bir tarafta birkaç trilyon doları bulan iklim finansmanı ihtiyacı, diğer tarafta da 100 milyar dolardan fazla finansman sağlamamaya kararlı bir ülke grubu var. Bu problemin yakın zamanda çözülmesi de imkansız. COP29 bu anlaşmazlık temelinde başladı.</li></ul>İlk gün gündemin belirlenmesi bile yaklaşık 10 saat sürdü, çünkü COP28’de fosil yakıtların azaltılmasına karar verilmişti ve AB bu konuyu bir iklim değişikliği konusu olarak değerlendirmek istiyordu. Bunun karşısında Çin ve diğer gelişmekte olan ülkeler ise bunu finansman başlığı altında konuşmaktan yanaydı. Buradaki anlaşmazlık esasında kolay anlaşılabilir, AB fosil yakıtlardan çıkmaya oldukça yakın, o nedenle de diğer ülkelere fosil yakıtlardan çıkmalarını kolayca söyleyebiliyor. Ama gelişmekte olan ülkeler yenilenebilir enerji üretimi için finansmana ihtiyaç duyduklarından bu konu onlar açısından maddi bir gereklilik getiriyor.Ayrıca Çin AB’nin getirmekte olduğu&nbsp;Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizması’nın uluslararası kurallara aykırı olduğunu ve bunun bu platformda görüşülmesi gerektiğini söylüyor, AB de bunu kabul etmiyor. Bu iki konu gündemin belirlenmesinin çok uzun sürmesinin en önemli iki nedeni. Sonunda ilk konuda Çin’in, ikinci konuda ise AB’nin dediğini yaparak uzlaşmaya varıldı.Burada hepimizin görmesi ve anlaması gereken en başlıca nokta, bu toplantıda konu yeryüzünün, insanların ve diğer canlıların gelecekte neler yaşayacağı değil, konu sadece para. Ne acıdır ki bu toplantıdan kısa süre önce çıkan raporlarda durum böyle giderse yüzyılın sonunda küresel ısınmanın en az 3.4 dereceyi bulacağı ortaya konmasına rağmen devletlerin ana derdi hala para. Oysa Essop’un da dediği gibi savaş için isterlerse gayet güzel para bulabiliyorlar, ama iş çocuklarımızın geleceği olunca sanırım herkesin cebine akrep kaçıyor.

Dünyahali

Finansman çıkmazı 

COP29’da İlk Günler

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/leventkurnaz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Levent Kurnaz</a>Birleşmiş Milletler iklim, çevre ve sürdürülebilirlik konularının önemini kavradığında dünya liderlerini bu konuların çevresinde 1992 yılında bir araya getirdi. Rio’da yapılan bu toplantıdan üç tane önemli anlaşma çıktı.&nbsp;Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi, Biyoçeşitlilik Sözleşmesi&nbsp;ve&nbsp;İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi. Ayrıca liderler bu konularda senenin sonunda toplanıp bir durum değerlendirmesi yapmaya ve daha bağlayıcı kararlar alabilmeye karar verdiler. Bu toplantılara Taraflar Konferansı yani COP (Conference of Parties) diyoruz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Bu COP toplantılarından biyoçeşitlilik için olan COP16 şu sırada Kolombiya’nın Cali kentinde son günlerinde, iklim için olan COP29 ise 11 Kasım’da Azerbaycan’ın Bakü kentinde başlayacak.&nbsp;</li></ul>1992 yılındaki konferans son derece iyi niyetli insanları bir araya getirdi ve bu iyi niyetli insanlar iklim, çevre ve sürdürülebilirlik konularına yaklaşımın hep olumlu olacağını düşünerek hareket ettiler. Haksız da sayılmazlardı çünkü sonuçta tüm gezegeni ilgilendiren ve hayati öneme sahip konulardan bahsediyorduk. Herkes çiçekten, böcekten konuşup birbirini alkışlarken pek fark edilmedi ama konferans sonrası COP toplantıları başlayıp da konular ciddi olarak masaya yatırıldığında herkesin çıkarları ön plana çıkmaya başladı.1992’de alınan en önemli kararlardan biri ondan sonraki COP toplantılarında kararların oy çokluğu ile değil oy birliği ile alınmasıydı. Öyle ya, herkes iklim, çevre ve sürdürülebilirlik konularının ne derece önemli olduğunu biliyordu ve yapılması gerekenlere kimse karşı çıkmazdı. Ne yazık ki gerçek öyle olmadı. Çoğunuzun aklında olabilecek en temel sorunlardan biriyle başlayalım. Bu COP toplantıları nerede düzenlenecek?&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">İklim COP’ları son üç sefer fosil yakıt üretiminde söz sahibi ülkelerde düzenleniyor.&nbsp;</li></ul>Bu çoğumuza şaka gibi geliyor, sanki kuzuları kurda emanet ediyormuşuz gibi bir his doğuyor içimizde. Ama işin aslı çok öyle değil. Kararlar oy birliği ile alındığında herkesin biraz bükülmesi gerekiyor. Mesela, bu COP’lar her zaman aynı yerlerde yapılmasın diye alınmış bir karar var. Buna göre her seferinde ayrı bir bölgede COP düzenleniyor. COP29 için sıra ne yazık ki Doğu Avrupa’daydı. Doğu Avrupa’da da Rusya-Ukrayna savaşı olduğu için Rusya AB ülkelerini ve Ukrayna’yla Gürcistan’ı veto etti. Ukrayna ve AB ülkeleri de Rusya ve Belarus’u veto edince bu toplantının düzenlenebileceği iki ülke kaldı. Doğu Avrupa kategorisine giren Azerbaycan ve Ermenistan. Onlar da birbirlerini veto ettikleri için COP29’un nerede yapılabileceği çözümü zor bir problem halini aldı. Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış görüşmeleri sırasında bu konu ele alındı ve Ermenistan vetosunu kaldırdığı için COP29’u yapmak Azerbaycan’a düştü.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Azerbaycan fosil yakıt üreticisi bir ülke ve iklim değişikliğini durdurmanın yolu fosil yakıtlardan uzaklaşmaktan geçiyor.</li></ul>Ayrıca COP düzenleyen ülkenin bir de sorumluluğu var. Bu ülke bir önceki COP’tan bu COP’un sonuna kadar iklim değişikliği konusunun dünyadaki lideri konumuna geliyor. Azerbaycan bu göreve ne derece hazırdı sorusunu sormak pek mantıklı değil çünkü Azerbaycan COP29’u kendisini dünya kamuoyuna gösterme fırsatı olarak görüyor, yani COP29 temelde tüm dünya devletlerinin katılacağı büyük bir fuardan pek farklı değil, tüm çalışmalar ve hazırlıklar da o yönde yapılıyor. Bu epey zamandır bilindiği için de katılım sayısının daha önceki COP’lara kıyasla oldukça düşük olması da bekleniyor. Peki, politika üretme anlamında COP29’dan bir beklentimiz var mı? Aslında yok. Bu COP âdet olmuş diye yapılan bir toplantı havasında.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Bir sonraki COP30 Brezilya’da yapılacak ve herkes Lula da Silva’nın çok daha önemli kararlar alınmasına öncülük edeceğini düşündüğünden COP29’u fazla önemsemiyor.</li></ul>COP29’da konuşulacak önemli konu bir kez daha para. Ortada iki önemli sorun var. Bir yanda sera gazı salımlarını azaltmamız gerekiyor ve bu çoğu gelişmekte olan ülke için finansman gerektiği anlamına geliyor. Diğer yanda da iklim değişikliğinden zarar gören ve daha da zarar görmemesi için önlem alması gereken ülkeler var. Bu ülkelerin de önlem alabilmek için finansmana ihtiyaçları var. Finansman sağlayacak ülkelerin ise ellerini ceplerine atmaya pek niyetleri yok. İşte bu konu Bakü’de masanın tam ortasında duruyor. Bana sorarsanız, bu konu Bakü’de çözülmez, Lula da Silva’nın da bu sorunu çözmeye gücü yetmez, özellikle de ABD seçimlerinden Donald Trump galip çıkarsa.

Bu seneki COP’tan ne bekliyoruz? 

COP29

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/mine-durusu-tanriover-53015336/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver</a>Merhaba! Yuvam Dünya Derneği olarak 20 Ekim 2022 tarihinde <a fr-original-style="" href="http://www.tihud.org.tr/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği</a> tarafından Antalya’da düzenlenen 24. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi’ne katıldık.&nbsp;Pınar Sabancı’nın moderatörlüğünde Kıvılcım Pınar Kocabıyık&nbsp;ve Prof. Dr. Levent Kurnaz ile beraber iklim krizinin bilimsel arka planından, bu krizin bireyi, toplumu ve dünyayı nasıl etkilediğinden bahsettik. Heyecanla beklediğimiz ‘İklim Krizi’nin Tedavisi Mümkün Mü?'&nbsp;başlıklı bu buluşmada sağlık ordumuzu, hastanelerimizi ve sistemimizi iklim krizinin etkilerine uyum sağlamak için nasıl hazırlamamız gerektiğini tartıştık. Aynı hafta içinde 16-18 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilen <a fr-original-style="" href="https://www.worldhealthsummit.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünya Sağlık Zirvesi</a>’nde de sağlık krizinin iklim krizi, biyoçeşitlilik kaybı ve kirlilikle yakından ilişkili olduğunun altı çizilip artık&nbsp;alarm durumundan küresel düzeyde hareket durumuna geçmemiz gerektiği belirtilmekteydi.&nbsp;Gezegenimizin sağlığının bizlerin sağlığı ile çok yakından ilişkili olduğu su götürmez bir gerçek. İklim krizinin dünyamız üzerindeki etkileri gibi sağlığımız ve sağlık sistemi üzerindeki etkilerini de çok yönlü bir şekilde değerlendirmek gerekiyor. Bizlerin sağlık çalışanları olarak günlük hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız pek çok insan&nbsp;iklim krizinden en çok etkilenen topluluklar&nbsp;içinde yer alıyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bebekler, çocuklar, gebeler ve yaşlılar en kırılgan gruplar arasında.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kıyı şeridinde yaşayanlar, endemik hastalıklara ve aşırı hava olaylarına halihazırda maruz kalan kişiler, dış ortamda çalışanlar risk altında.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Su ve gıda kıtlığı çeken, düzensiz göçmen olan, sağlık hizmetine erişim güçlüğü yaşayan dezavantajlı gruplar iklim krizinden misliyle etkileniyorlar.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sağlık kurumlarında her gün karşılaştığımız diyabet, obezite, kalp hastalıkları, kronik akciğer hastalıkları ve astım gibi kronik hastalıkları olan hastalar, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler de en fazla etkilenen topluluklar arasında yer alıyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aslında korkutucu olan bir durum daha var. Sadece risk faktörleri ve kronik hastalıkları olan kişiler değil, tamamen sağlıklı olan kişiler de iklim krizinin sağlık üzerindeki tüm olumsuz etkilerinden paylarına düşeni alıyorlar.</li></ul>Elbette ki bu durum, sağlık çalışanları ve sağlık sistemi üzerinde büyük bir yük ve yeni bir mücadele alanı anlamına geliyor.Peki, iklim krizinin etkilerine sağlık ordumuzu ve kurumlarımızı nasıl hazırlamalıyız?&nbsp;Öncelikle iklim krizinin şu anda hayatımızın bir gerçeği olduğunu, bunun bir sağlık acil durumu olduğunu ve uyum sağlamak adına sağlık çalışanlarının ve sistemin hazırlanması gerektiğini kabul etmemiz şart. İklim krizinin getirdiği riskleri bilerek hastalarımızın sağlık durumuna ve yaşadığı bölgeye özel bir risk değerlendirmesi yapabilir ve buna göre koruyucu hekimlik ve tedavi planlarını çizebilir olmamız gerekiyor. Tabii, iklim krizi ilişkili bazı sağlık sorunları karşımıza kurumsal olarak yönetmemiz gereken bir afet ya da acil durum olarak da gelebiliyor.&nbsp;Hem mezuniyet öncesi eğitimimizde hem de uzmanlık eğitimimizde ve sonrasındaki mesleki gelişim aşamalarında, iklim krizinin nedenlerini, dünya sistemlerinin ve sağlığımızın nasıl etkilendiğini, risk altındaki kişilerin nasıl korunacağını, iklim krizi ilişkili akut bir sağlık durumunu ya da kronik hastalıkları olan kişilerin tedavilerini nasıl yöneteceğimizi öğrenmemiz gerekiyor. Bir afet durumunda neler yapacağımıza ilişkin planlar, hastanelerin güvenliliğini ve hizmetin sürekliliğini nasıl sağlayacağımıza dair tatbikatlar yapmamız hayati bir önem arz ediyor.&nbsp;Kısacası, sağlık sistemimizi ve tüm sağlık çalışanlarımızı hemen şu anda iklim krizinin getirdiği ve getireceği tüm olumsuzluklara karşı hazırlamaya başlamamız, yani alarm durumundan hareket durumuna geçmemiz şart. Yuvam Dünya Derneği olarak sağlık alanında attığımız bu adımın ve bundan sonra gerçekleştireceğimiz tüm faaliyetlerin, biz sağlık çalışanlarını iklim krizi ile mücadelede yüreklendireceğine ve güçlendireceğine tüm kalbimle inanıyorum.

Alarm durumundan küresel düzeyde hareket durumuna geçmemiz gerekiyor. 

İklim Krizinin Tedavisi Mümkün Mü?

<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2021/8/2/1631619684114.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.30" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Londra’da bulunan UCL Üniversitesi’nde yapılan çalışmalar, iklim krizine karşı yenilenebilir enerji yatırımların hızlanması ile beraber %50 şansla 1,5 derecelik küresel ısınma sınırını geçmemek için,<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">petrol kaynaklarının %58’inin</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">doğal gazın %59’unun</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">kömür kaynaklarının %89’unun yerin altında <a fr-original-style="" href="https://350turkiye.org/yasanabilir-bir-gezegen-icin-fosil-yakitlari-yerin-altinda-birakmaliyiz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bırakılması gerektiğini gösteriyor.</a></li></ul>Bugün toplanan Birleşmiş Milletler Kurulu’na ise 2100’den fazla biliminsanı kömür, petrol ve gazdan küresel bir çıkışı düzenlemek ve denetlemek için Fosil Yakıtların Yayılmasını Önleme Anlaşması talep eden bir mektup yayınladı.Açık mektup, akademisyenlerin Paris Anlaşması’nı tamamlayacak bir mekanizma aracılığıyla iklim değişikliği konusunda yeni bir uluslararası işbirliği çağını başlatmak için dünya liderlerine yaptığı çağrının ana hatlarını çiziyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) tarafından belirtildiği gibi, mevcut en iyi bilimsel verilere dayanarak fosil yakıt üretiminin daha fazla artmasını durdurmak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ülkelerin fosil yakıtlara olan bağımlılıklarını ve geçiş kapasitelerini dikkate alarak, adil ve hakkaniyetli bir şekilde mevcut fosil yakıt üretimini aşamalı bir şekilde bitirmeyi;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünya çapında yenilenebilir enerjiye %100 erişim sağlamak, fosil yakıta bağımlı ekonomilerin çeşitlenmesine yardımcı olmak ve dünyadaki tüm insanların ve toplulukların adil bir küresel dönüşüm yoluyla refaha ermesini sağlamak amacıyla bir dönüşüm planına yatırım yapmak.</li></ul>İçerisinde &nbsp;Levent Kurnaz, Ömer Madra, Ahmet Atıl Aşıcı, Begüm Özkaynak, Micheal Mann, David Suziki ve Lesley Hughes gibi isimler bulunan Açık mektubun<a fr-original-style="" href="https://350turkiye.org/2100den-fazla-bilim-insani-fosil-yakitlarin-yayilmasini-onleme-anlasmasi-icin-cagrida-bulunuyor/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;tam metnine ve imzacıların listesine buraya tıklayarak</a> ulaşabilirsiniz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">

Çevreci Geek

<h1><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjM0OGZkYzE2Y2JhMDAwOWU0MTAzNiZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZiaXQubHklMjUyRjNrcVlDVVM="">Yarının Suyu İçin, “25 Litre: Suyun Peşinde” 20 Eylül’de İzleyicilerle Buluşuyor</a> &nbsp;</h1><figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-09-17T11:30:55.585Z.jpeg" alt="25 Litre Suyun Peşinde"></figure> Son altı aydır hayatlarımıza damga vuran Covid-19 salgını nedeniyle distopik senaryoları daha fazla konuşmaya başladık. Peki dünyamız salgından daha büyük bir susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya kalırsa ne olacak? Hâlen gezegenimizdeki toplam suyun yalnızca %0,0063’ü, yani 100 binde 6’sı kullanılabilir durumda ve hemen her coğrafyada tatlı suya erişim giderek zorlaşıyor. Kuraklık, kaynakların doğru kullanılmaması gibi nedenlerle önümüzdeki 10 ila 20 yıl arası dönemde ciddi bir su kıtlığı tehlikesi yaşayabiliriz. Yalnızca iki yıl önce, dünyanın en büyük şehirlerinden Cape Town, Güney Afrika’da hükümet tarafından “Sıfır Günü – Day Zero” ilan edilebileceği duyuruldu. Kişi başına kullanım suyu 50 litreyle sınırlandırıldı, herkes günlük su tüketimini dramatik bir şekilde düşürmek zorunda kaldı. Peki benzer bir durum Türkiye’de olsa neler yaşardık?<h2><a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjM0OGZkYzE2Y2JhMDAwOWU0MTAzNiZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZiaXQubHklMjUyRjNrcVlDVVM="">25 Litre Belgeseli</a> &nbsp;</h2>• Finish ve dünyanın en prestijli yayın gruplarından National Geographic iş birliğinde hazırlanan 25 Litre belgeseli de bu konuyu gündeme getirdi. Yapım, 2040 yılında olası bir su kıtlığı hâlinde yaşanabilecekleri bir drama-belgesel (docudrama) formatında izleyicilere aktardı. Ünlü müzisyen Gökhan Özoğuz’un anlatıcılığını üstlendiği belgeselde suyu korumanın önemine dikkat çekilirken su tüketimi konusunda bireysel yaşam alışkanlıklarında yapılacak değişikliklerin gelecekteki olası senaryolara olumlu etkilerine vurgu yapıldı.<ul><li>25 Litre belgeselinde Prof. Dr. İlber Ortaylı, Prof. Dr. Levent Kurnaz, Prof. Dr. Ayşegül Kibaroğlu gibi önemli uzmanlar da konuyu farklı açılardan ele alarak mevcut durumu ve çözüm önerilerini aktardılar. &nbsp;</li><li>Ekolojik denge ve suyun korunması için farklı uygulamalar ve geleceğe yönelik projelerin de gündeme geldiği belgesel, bireysel ve toplumsal önlemler konusunda da yol gösterici kimliğiyle öne çıkıyor. &nbsp;</li><li>İlk kez yayımlandığı 2019 yılından bu yana 25 milyondan fazla kişiye ulaşarak en çok izlenen belgesel olan 25 Litre, dünyanın farklı ülkelerinde de ekrana gelmeye devam ediyor. 25 Litre belgeselini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjM0OGZkYzE2Y2JhMDAwOWU0MTAzNiZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cueW91dHViZS5jb20lMjUyRndhdGNoJTI1M0Z2JTI1M0R3NHBQam5kb3hLYw=="">bu bağlantıdan</a> izleyebilirsiniz.</li></ul><h2>&nbsp;</h2><h2>25 Litre: Suyun Peşinde &nbsp;</h2>• Bir önceki yapımın oluşturduğu temele eklenen yeni içeriğin merkezinde ise özellikle pandemi süreciyle suyun değerinin daha fazla anlaşıldığı ve bu günlerde dünyada ve Türkiye’deki su kaynaklarının korunmasının önemi yer alıyor. Bireysel su tüketiminin su kaynakları üzerindeki etkisi ve su krizinin hangi noktada olduğu gibi başlıklarla konuyu yeniden ele alan yapım, Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, İSKİ Genel Müdürü Raif Mermutlu, İklim Bilimci Prof. Dr. Levent Kurnaz ve Meteorolog Bünyamin Sürmeli gibi alanında uzman bilim insanlarının görüşleriyle zenginleşiyor. Yapım, izleyicilere su kaynaklarının korunması için yapılabilecekleri ve bu sayede geleceğe daha umutlu bakabileceğimizi de aktarıyor. İlk 25 Litre belgeselinde yaşadığı bireysel deneyimi aktaran ünlü müzisyen Gökhan Özoğuz’a bu yeni yapımda oyuncu Taner Ölmez de eşlik ediyor.• 25 Litre: Suyun Peşinde, 20 Eylül 2020 Pazar akşamı saat 18.15’te FOX ekranlarında izleyiciyle buluşacak.

Levent Kurnaz ile ilgili hikayeler